"Tasser" Original Sketch by Maarten Seghers.

De blinde dichter is een voorstelling van Jan Lauwers in nauwe samenwerking met de componist Maarten Seghers. Jan Lauwers vertrekt van de stambomen van zijn performers en schrijft een nieuw verhaal op basis van hun verschillende nationaliteiten, culturen en talen. Hij reist meer dan duizend jaar in de tijd om het te hebben over identiteit in het multiculturele Europa. Hij grijpt terug naar teksten uit de tiende en elfde eeuw van de blinde Syrische dichter Abu al ‘ala al Ma’arri en de Andalusische dichteres Wallada bint al Mustakfi. Hun werk roept herinneringen op aan een tijd waarin vrouwen aan de macht waren en atheïsme volstrekt normaal was, waarin Parijs nog een provinciestadje was en Karel De Grote een notoire analfabeet. De geschiedenis wordt echter geschreven door de overwinnaars. Door mannen. Hoeveel leugens, toevallige ontmoetingen en accidents de parcours hebben de ons bekende geschiedenis eigenlijk bepaald? Over sterke vrouwen die met stenen gooien en op de brandstapel terecht komen. Over een kruisvaarder met een te klein harnas.

Als de geest onzeker is,
Dan wordt hij overweldigd door de wereld,
Een weke man gekust door een hoer.
Als de geest zelfzeker is geworden,
Dan is de wereld een voorname dame,
Die de streling van haar minnaars afwijst.
- Abu al ‘ala al Ma’arri (circa 950) 

“Bovenstaand gedicht is geschreven door de Syrische blinde dichter Abu al ‘ala al Ma’arri. Het idee voor De blinde dichter ontstond tijdens mijn bezoek aan de grote moskee van Cordoba. In het midden van dit unieke gebouw met zijn driehonderd zuilen, heeft de katholieke kerk een aantal zuilen weggekapt en er een kathedraal in neergepoot. De kathedraal lijkt klein en een beetje potsierlijk in het midden van de uitgekiende ‘Moorse’ architectuur. Ik stond verbaasd te kijken naar zoveel historisch gestuntel.

Cordoba was de hoofdstad van die wereld. Er woonden tussen 300.000 en 1 miljoen inwoners. Vrouwen waren machtig, vertaalden Plato, atheïsme was normaal. Verschillende bibliotheken, meer dan 600.000 boeken en ga zo maar door. Ter vergelijking: de grootste stad in de christelijke wereld was Parijs, met ongeveer 30.000 inwoners. De grootste, christelijke bibliotheek telde 60.000 boeken en Karel de Grote was analfabeet.

Wat betekent dit eigenlijk? Waarom liegt en bedriegt geschiedenis ons altijd? Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars. Door mannen. Door enkelingen die de massa zegt wat ze moet doen.

In het Cordoba van de 11de eeuw waren vrouwen evenwaardig. Althans islamitische vrouwen. De christelijke vrouwen vonden hen te vrijpostig, te gevaarlijk.

Dit Cordoba-verhaal is slechts één van de vele voorbeelden hoe geschiedenis tot ons komt. De blinde dichter reist doorheen de geschiedenis via de stambomen van alle Needcompany-leden. Zo stelden we vast dat iedereen met iedereen ergens een verband of overeenkomst heeft. Eén van mijn voorvaderen was wapensmid ten tijde van Godfried van Bouillon en trok mee ter kruisvaart. Ze gingen over Duitsland waar Grace Ellen Barkey’s voorvader hen als burgemeester ontving.

Bij God ik streef naar eer en glorie, en ga heel trots mijn eigen weg
Mijn vrijer bied ik mijn wangen en mijn lippen geef ik wie ze wil.
- Wallada bint al Mustakfi (Cordoba, 1000)

Hoeveel leugens, toevallige ontmoetingen, accidents de parcours hebben de ons bekende geschiedenis eigenlijk bepaald?
Over sterke vrouwen die met stenen gooien en op de brandstapel terecht komen.
Over een kruisvaarder met een te klein harnas.”
- Jan Lauwers