Meestal is het zo dat een aangekondigd einde van de wereld niet doorgaat. Met zijn enige opera Le Grand Macabre wist György Ligeti een groot, discursief wereldtheater ten tonele te brengen, waarin de ongeschminkte conditio humana, met alle driften en zwakten die haar eigen zijn, niet minder weet te bereiken dan het ten val brengen van een aanstaande apocalyps: In een denkbeeldig, corrupt luilekkerland – het ‘volgevreten, volgezopen en verhoerde’ Breughelland – maakt op een dag de dood, alias Nekrotzar alias de demonische ‘Grote Macabere’, zijn opwachting en verkondigt dat de vernietiging van de wereld en van de frivole mensheid direct aanstaande is. Verleid en uiteindelijk overweldigd door de hem onbekende lusten van het leven, is het uiteindelijk echter alleen Nekrotzar die het loodje legt. Alle anderen komen tot het inzicht dat hun voorlopige overleven moet worden benut om hun tot dan toe gepraktiseerde levenswandel voort te zetten.


Jan Lauwers: Le Grand Macabre moet worden omschreven als een meesterwerk in de vorm van een cynisch scherzo. Als nar zonder koninkrijk strooit Ligeti zout in de wonden van het oude continent. Wij leven in een Europa dat razendsnel verandert en cynisme is eigenlijk wel het laatste waar we behoefte aan hebben. Vooral omdat humor vaak genoeg het wapen is van lafaards, in plaats van een daad van optimisme. Maar Ligeti valt nu werkelijk niet als lafaard te betitelen. In tegendeel, voor hem is een libretto waarin brute seks, comazuipen en het einde der tijden de moraal bepalen geen teken van hedonistisch cynisme, maar een ironische ode aan de liefde. Hij zegt hierover:

Zo is het dus de triomf van Eros: wij leven, wij drinken, we bedrijven de liefde, maar dat alles in wanorde, zoals het ook in het werkelijke leven is. Het is een nogal kwalijke Eros, niet echt aardig. We leven, maar het leven is niet zo mooi. Dit einde ligt dan ook dicht bij de opzet van de Ghelderode. Het is geen handeling uit waarachtig hedonisme, het is geen handeling uit vreugde. In tegendeel, het gaat er droevig aan toe, heel droevig. In mijn versie is de ironie afkomstig van de muziek, de tekst op zich is niet zo ironisch, maar de muziek is nog zoveel meer, de muziek van de finale, die passacaglia, is heel consonant, heel mooi en heel puur.

Ik hou van dingen doorvoeren tot in het extreme, ik hou van de extremen, absoluut krankzinnige dingen en des te meer waar het gaat om opera. Ik ben van mening dat voor een begrijpelijk muzikaal succes, waarbij de tekst de helft van het beeld vormt, alles zo veel mogelijk tot in het extreme moet worden doorgevoerd.