Grace Ellen Barkeys versie van "Turandot" die men nu kan zien in New York heet "(And)" en het is de meest recente van de vrolijk anarchistische producties die we associëren met Needcompany, het experimentele Belgische toneel- en dansgezelschap. Dit gezelschap, dat Brussel als thuisbasis heeft en gesticht werd door Jan Lauwers, maakte een sensationele indruk in 1999 met Lauwers' "Morning Song" in de Brooklyn Academy of Music, waar ze het voorgaande jaar ook optraden met een bewerking die Lauwers maakte van "King Lear". Het is altijd gemakkelijk dit soort producties te klasseren als podiumkunst met een sterke choreografische component. "(And)" is duidelijker een dansvoorstelling met tekst (gesproken en gezongen) en muziek (live en bandopname), en het heeft enkele opmerkelijke dansers (meer bepaald Julien Faure) die zich onbevreesd in de fysische uitersten en beweeglijke knopen storten van de choreografie van mevrouw Barkey. "(And)," dat u vanavond opnieuw kunt zien in de Kitchen (512 West 19th Street, Chelsea), is niettemin een episodisch en gestileerd herhalen van het sprookje dat gebruikt wordt in Puccini's "Turandot". Een fotolijst vóór een podium schept een miniatuurschouwburg die alleen delen van het lichaam van een danser toont (heel vaak zonder hoofd) en maakt rekwisieten mogelijk die vissen voorstellen, waardoor ze lijken op marionetten die de strijd aanbinden met live artiesten. Het grootste gedeelte van de actie in het stuk dat woensdag in New York in première ging, gebeurt beneden, op de grond. Angélique Willkie introduceert als zwoele popzanger-verteller en in de dubbelrol van de slaaf, in de opera gekend als Liù, de gelegenheidsrock-'n-rollstijl in het werk. De held is een moderne Orfeus die ondersteboven ligt als hij op zijn elektrische gitaar speelt: Maarten Seghers componeerde zijn eigen muziek. Mevrouw Willkie en Rombout Willems dragen bij tot de rest van het succes, met onder andere collage-elementen zoals James Brown die "Sex Machine" zingt. De tegenhangers van de Chinese ministers van de opera, Ping, Pang en Pong, zijn de heer Faure, Benoît Gob en Kosi Hidama, die een buitengewoon trio opvoeren dat het bewegingsequivalent suggereert van rapmuziek. De heer Faure, die graag de grond likt, verstaat de kunst zichzelf met een horizontale draai in de lucht te gooien, gewoonlijk in de armen van de heer Gob. Men merkt nauwelijks dat de heer Gob, die de vader van de held speelt en ook de vader van Turandot, meer acteur is dan danser. Dit soort grenzen vervaagt effectief. Prinses T., zoals men haar noemt, is een glibberige virtuoze danseres met de naam Tijen Lawton. De manier waarop ze soepel onrustig over de vloer beweegt, staat in verband met de epiloog van de verteller: nadat de prinses mannen onthoofdt die drie raadsels niet kunnen beantwoorden maar verliefd wordt op de held die de antwoorden heeft, wordt ze sprakeloos 'zoals een vis'. De kern van het stuk is het centrale liefdesduet, een originele variatie op een techniek die bekend staat als contactimprovisatie. Mevrouw Lawton, klein en tenger, en de heer Seghers, slank en slungelachtig, slaan om de beurt hun hand om elkaars hals en wang en wenden zich dan van elkaar af. Hun samenspel wordt een lange herhaalde streling. De prinses die liefde minacht, verlangt er ook naar.