Jan Lauwers exposeerde in mei 2016 als eerste Belg in het gloednieuwe museum voor hedendaagse kunsten McaM in Shanghai onder de artistieke leiding van de Chinese kunstenaar Qiu Zhijie. Vandaag presenteert Jan Lauwers in BOZAR een deel van deze grootschalige tentoonstelling.

Silent Stories is opgevat als een monumentale installatie, waarin Lauwers materialen en werken uit het verleden combineert, herinterpreteert. Voor deze tentoonstelling gebruikt hij tweedehands materiaal zoals gebruikte transportkisten, oude sokkels en stukken weggegooid hout. Hij herwaardeert ze door ze te transformeren in beelddragers.

Het eerste beeld dat Jan Lauwers voor de installatie realiseerde was een met grafiet getekend portret op een gevonden stuk vilt van een oude bedelaar in Shanghai. Hij kent de naam van de lachende, lieve man niet, maar zijn gezicht straalt een haast historische schoonheid uit. Het vertelt een stil verhaal.

Lauwers plaatst zijn persoonlijk perspectief en levensarchief in een maatschappelijke en historische context. De tentoonstelling gaat een eigenzinnige dialoog aan met de Europese kunstgeschiedenis. Zo verwijst het werk Nature Morte, dat bestaat uit academische tekeningen op houten kisten, naar twee van de invloedrijkste figuren van de westerse cultuur in de twintigste eeuw: Marcel Duchamp en Walt Disney. De koppige hofnar van de hedendaagse kunst, Duchamp, die de positie van kunst in vraag stelde, wordt tegenover de animatie-kitsch van Disney gezet. De ene veranderde de wereld met het omgekeerde urinoir Fountain uit 1917 en de andere met de kapitalistische muis Mickey Mouse uit 1928. De drager van Nature Morte is het schilderij Daniel in de leeuwenkuil (1615) van de Antwerpse barokschilder Pieter Paul Rubens, getransformeerd tot tapijt. Ook hier wordt de oorspronkelijke functie van het schilderij herzien en overbodig gemaakt.

The House of Our Fathers
Jan Lauwers door de blik van Dirk Braeckman

In 2007 stelde Jan Lauwers zijn beeldend werk tentoon in BOZAR in de solotentoonstelling ‘Restlessness’. Gelijktijdig startte hij ook de bouw van de installatie ‘The House of Our Fathers’, een huis waarin elk detail een niet-functioneel kunstwerk is dat op zich staat. Een gastvrij huis waarin acht-uur-durende durational performances plaatsvonden met de vaste kern Needcompany-performers, waarbij meer dan dertig jaar onderzoek van kunst, dans, theater, literatuur, muziek en film samenkomt.

Tien jaar lang werden deze installaties/performance vertoond in diverse musea waaronder BOZAR (Brussel, 2007), haus der kunst (SPIELART, München, 2007), Kunsthalle Mannheim (Internationale Schillertage, 2011), Museum M (PLAYGROUND, Leuven, 2011), Herrenhausen-gallerij (Kunstfestspiele, Hannover, 2013) en McaM (Shanghai, 2016).

In 2013 werd Dirk Braeckman uitgenodigd om deel uit te maken van installatie/performance ‘The House of Our Fathers’ van Jan Lauwers & Needcompany te Hannover. Dit resulteerde in de fotoreeks ‘The House of Our Fathers, a sketchbook’ die een nieuw licht werpt op deze installatie en performance. Een barokke interpretatie van het werk van Jan Lauwers door Dirk Braeckman. “Braeckman fotografeert niet mijn werk, hij maakt geen portret van een performer van Needcompany. Hij gaat op zoek naar de waarheid achter een moment waar licht, beweging en materie een zelfportret worden”, aldus Jan Lauwers.

Een selectie foto’s van Braeckman wordt tentoongesteld in confrontatie met nieuw beeldend werk van Jan Lauwers. Een juxtapositie van beide werelden. Een grotere selectie werken wordt opgenomen in het kunstenaarsboek dat Dirk Braeckman en Jan Lauwers gezamenlijk publiceren i.s.m. MER. Paper Kunsthalle.