Needcompany van Jan Lauwers overtuigt met een trilogie over leven en dood
Eva Maria Klinger - nachtkritik

Het leven als een fantastische hoorn des overvloeds Salzburg, 1 augustus 2008. De golf van enthousiasme die het Belgische gezelschap Needcompany op zijn tournees teweegbrengt, heeft ook het publiek op de Salzburger Festspiele weten mee te slepen. Het leek wel alsof Jan Lauwers, de 51-jarige leider van dit unieke gezelschap, totaal verrast was door het daverende slotapplaus. Alsof hij zo’n uitbundig gejubel in Salzburg niet verwacht had. Het Salzburgse publiek had nochtans zes uren doorgebracht op ware martelstoelen (waarop je niet eens een uurtje kunt zitten zonder pijn te lijden). Wie schoonheid wil, moet lijden. En wat voor schoonheid, wat voor geluk deze veelzijdige artiesten brengen met hun speelvreugde en intensiteit! Ademen op hetzelfde ritme Needcompany is een natuurramp. Als passionele straatartiesten storten zij zich op dans, liederen en muziek, daarbij beantwoordend aan de hoogste artistieke eisen. Hun lichamelijke, wilde spel, hun niets ontziende inzet, hun taalkundige perfectie en hun vakbekwaamheid zijn ongeëvenaard. Intens samenlevend gedurende meer dan 200 tourneedagen per jaar, ademt de hele Needcompany op hetzelfde ritme en werkt iedereen creatief mee aan kostuums, choreografie, muziek. De door Jan Lauwers bedachte fantasierijke, betekenisvolle, maar ook absurde verhalen die balanceren tussen fictie en realiteit worden door het ensemble verder uitgedacht; ze stralen poëzie, wijsheid, emotie uit, en doen het zonder technische podium-toverkunstjes – dit tourneetheater leeft van de uitstraling van de acteurs. Het decor bestaat vaak enkel uit rekwisieten, heeft soms iets sculptureels. Tenslotte was Jan Lauwers ook beeldend kunstenaar voor hij in 1979 een eerste performancegroep stichtte, waarop Needcompany volgde in 1986. Het leven, zo sterk als de dood Wanneer in ‘Het Hertenhuis’ tientallen witte hertenkadavers uit zachte plastic naar beneden vallen of over het reusachtige podium worden gesleept, creëert dat een zeker effect, maar het uiteindelijke doel is het maken van een totaalkunstwerk. De details van de verhaal zijn in feite bijzaak. De steeds terugkerende thema’s van Needcompany zijn het leven, de liefde, de dood en de zoektocht naar het geluk. De grote vragen richten zich op de waarheid en het ware leven. Als variatie op het huidige thema van de Festspiele zou boven de trilogie ook kunnen staan: ‘Het leven, zo sterk als de dood’. Want in elk deel van deze trilogie begeven de doden zich onder de levenden. De drie stukken ‘De kamer van Isabella (2004), ‘De Lobstershop’ (2006) en ‘Het Hertenhuis’ (première in Salzburg 2008) zijn afzonderlijke theaterstukken die voor de Festspiele onder de titel ‘Sad Face / Happy Face’ - drie verhalen over menselijkheid, werden samengebundeld. Verweven met de gebeurtenissen van een hele eeuw Het uitgangspunt voor het stuk ‘De kamer van Isabella’ was het dagboek Jan Lauwers’ vader, een man die nagenoeg de hele 20ste eeuw geleefd heeft. Zijn verzameling Afrikaanse kunst - getuige van het koloniale verleden - staat in de kamer van Isabella in Parijs. Als oude, blinde vrouw blikt zij terug op haar leven; een afgestaan kind dat pas na de dood van haar pleegvader verneemt dat hij ook haar echte vader was. Dit gegeven doet vragen rijzen: wat is leugen, wat is waarheid - een vraag die Isabella zich vaak in haar leven heeft gesteld. Met de politieke gebeurtenissen van de vorige eeuw worden haar drie grote liefdes verweven, en tenslotte ook haar grote, onbeantwoorde liefde voor Afrika. Viviane De Muynck, de fantastische actrice die haar gekwelde lichaam elegant op hoge naaldhakken weet te balanceren, vertelt in ‘De kamer van Isabella’ over het leven, de liefde en het lijden van deze vrouw. Als zeventigjarige vrouw kust zij innig een jonge man, haar kleinkind. Honderd tachtig keer werd de meeslepende tekst-, dans- en muziekcompositie wereldwijd opgevoerd. Terwijl een acteur vertelt, zingt een andere zachtjes, bespeelt een derde een instrument en de overige spelers dansen of ondersteunen pantomimisch het gebeuren. ‘De Lobstershop’ brengt het verhaal van een treurend ouderpaar, hun nachtmerries tussen illusie en werkelijkheid, veroorzaakt door de dood van hun kind. Het staat nooit stil ‘De Lobstershop’ is eveneens een reflexie over identiteit, want de vader is professor in de genetica en een succesrijk ‘kloner’ (een kreeft speelt natuurlijk ook een rol). De aanzet tot ‘Het Hertenhuis’ was het bericht over de dood van de broer van danseres Tijen Lawton. Hij was oorlogsfotograaf in Kosovo. Zijn laatste foto’s en aantekeningen leiden naar een hertenhuis in de bergen, waar een merkwaardige familie hertengeweien voor klanten uit het Verre Oosten verzamelt. En opnieuw is het de afwisseling tussen epiek en dramatiek die zo fascinerend is. Elke zin, elk beeld wakkert de fantasie van de toeschouwer aan. Het drieluik is ongetwijfeld een overbelasting, een beetje te veel van het goede. In afzonderlijke porties uitgereikt, is elk stuk een perfecte performance die men aandachtig in al zijn vertakkingen kan volgen. Waar Jan Lauwers’ Needcompany ook te gast is, ernaartoe gaan is de boodschap!

Needcompany
Ensemble weNEEDmoreCOMPANY Invisible Time Contact
 
producties
Jan Lauwers Grace Ellen Barkey Maarten Seghers performing arts beeldende kunst Film
 
speeldata
Kalender
 
Publicaties
Boeken Muziek Film
 
Nieuwsbrief
Aanmelden Archief
NEEDCOMPANY  |  info@needcompany.org  |  Privacy  |  Pro area